Mat 22 | NAS | STEP | Napoꞌ Jiisuuꞌke kara mirumiruꞌpoꞌnung nauvurima aaꞌpuruꞌ,

Matthew 22

Kara Mirumiruꞌ Nampeesi-koong Paroro-koo

(Luk 14:16-24)

1 Napoꞌ Jiisuuꞌke kara mirumiruꞌpoꞌnung nauvurima aaꞌpuruꞌ, 2 “Tee muuꞌ paninung napoꞌ tee teeꞌ oroꞌ narung dauraronge~ bauring nampeesiaraaꞌnaang paroro pankaing maamu-antavuuꞌnung-pinaꞌ. 3 Teie tee bakaning botovotonaaꞌnuka botovuruꞌ teing nantoong paroro-koo paraꞌ avaaruꞌning bokuaariko porooꞌnaang, teka teing kupiꞌorora poroaruuꞌ. 4 Teketa teie napoꞌ niiꞌning botovotonaaꞌnuka botovurima aaꞌpuruꞌ, ‘Berira nauereriaing teing ninge paraꞌ avorontuꞌning tee nkaang taamang emuꞌ maamuari otong. Aaꞌnoing boromakaꞌ pankeng biꞌaransi, kampianing nunkemparamaing nariꞌ. Enang tee ookara kapooꞌnanka tee maamu-antavari otong. Poroaing enang nampeesi-koong paroro-koo.’

5 “Teka teinge taaravaavaꞌ tenkenauꞌ, aaꞌnouꞌ narung bakanooꞌ mintoong-koo nanuuꞌ, niiꞌnung mooniꞌ besiꞌkoong-koo nko-nko-koo nanuuꞌ. 6 Eeꞌnoko niiꞌninge teing bakaning botovotonaaꞌnuka mooꞌaarima pooreꞌaarima tavaarira dupisiꞌaaruꞌ. 7 Eeꞌnoko tee daurarong bakei iiravouꞌ bera teie bakaning piatooronuka~ botovurioꞌ berora piniaaruꞌ teing dupisiꞌ nkonuka, eeꞌnoko biikaang osi tai-antavauꞌ. 8 Teketa aaꞌpuruꞌ teing bakaning botovotonaaꞌnuka, ‘Paroro tee nampeesi-koong maamuari otong, teka teing nantoong paraꞌ avorontuꞌning teing makosinuka deempariarura poroaruining. 9 Berira nantoong kunekuneꞌnairu-koo naniriaing eeꞌnoko baata teka meuꞌpereriaining ookara paroro-koo paraꞌ averereriai.’ 10 Teketa teing botovotonaaꞌnuka taung sionairue nanaama ookara nantoong bokuaaruꞌ meuꞌpaaruꞌning ookamuriiꞌka nantoong, oreng eeꞌnoko tampeng. Eeꞌnoko teketa tee tevaꞌ nampeesinava baraneeꞌke aaꞌnaꞌ maantoꞌauꞌ.

11 “Teketa tenang daurarong kuung poma baraneeꞌ oovuriiꞌnaang teka naning narung nampeesi-koong paroro-koo mononopaꞌ kurumparavaruuꞌnung oovuuꞌ. 12 Teketa niaꞌuma aaꞌpuuꞌ tee, ‘Mmaikoꞌ ee, daꞌ arekeeꞌ aꞌ poi nampeesi-koong paroro-koo mononopaꞌ kuruntaravaung?’ Teka tee naning karoaꞌ. 13 Teketa dauraronge teing bakaning pakupaku-nupoong nauvurima aaꞌpuruꞌ, ‘Daiꞌeriai tee aung ookeng kauꞌ eeꞌnoko bireng. Teketa aꞌdang damaꞌdu duaꞌeriai mutaananooꞌ, teꞌ eeꞌnooꞌ nantoong biromparima siꞌdaꞌ dovang kakirinkuarimatoainooꞌ sisikeera-koo otoroi.’ 14 Teeꞌ nariꞌ nantoong mmauꞌ paraꞌ avuꞌniiꞌnuka otorong, teka okiꞌning naing miruꞌuriaing paninung muuꞌkoo.”

Taakisi Mooꞌkoo Jiisuuꞌ Niaꞌauꞌnaꞌ

(Mak 12:13-17; Luk 20:20-26)

15 Teketa teing Boto Keperuuꞌnavitu tenkenaara taung besiꞌauꞌ Jiisuuꞌ dauaꞌkoo. 16 Teketa biikaning barevare-nupoong Jiisuuꞌanko botoaaruꞌ. Eeꞌnoko Eerotiꞌ bakanavitu ninka nariꞌ berora aaꞌpauꞌ, “Nau-anta ee, niiꞌke daꞌ noruꞌdampiri otong naning masikung narung minku. Kumponing bakanavung taung nau-antaverimaung miruꞌari otoinaꞌ masikaꞌ. Tankaang-anta-pinaꞌ oroꞌdaravaunge, aiꞌ nantoong-koo amaiaaꞌdoaunge biikaang miring noruꞌema. 17 Enang naumeriaing niiꞌ dake noruꞌemanaꞌ: Arekeeꞌ, niiꞌke Juꞌnupoonge ee daurarong~ pankaing, Siisaꞌ~, Roomaꞌnung, taakisi avuꞌkoo makosi, aiꞌ makosi deeaꞌ?” 18 Teka Jiisuuꞌke tee biikaang noruꞌ orara noruꞌura aaꞌpuruꞌ, “Diiꞌke ampirinunukai ning aming-koo dauaꞌmerimaang? 19 Ioꞌ mooniꞌnu naumeriai teu taakisi-koo duaꞌerimaung.” Eeꞌnoko teinge mooniꞌnu nau tavoꞌauꞌ tee-anko. 20 Eeꞌnoko Jiisuuꞌke niaꞌurima aaꞌpuruꞌ teing, “Au-koo aung boreꞌ uuꞌaaꞌ baa-koong aaꞌnung miring daariari otong?” 21 Teinge aaꞌpauꞌ, “Siisaꞌkoong.” Teketa teie aaꞌpuruꞌ teing, “Tee tee averiaing teing kapooꞌ Siisaꞌ bakaning tee-anko, eeꞌnoko Kumponing bakaning Kumponing-aape averiai.” 22 Teketa tenang teeꞌ taaravaara teing bakei taꞌninaara tee teka sipaara tenkenauꞌ.

Damaꞌke Nampeesi-koo Nkoaravainaꞌ Niaꞌauꞌnaꞌ

(Mak 12:18-27; Luk 20:27-40)

23 Teꞌmung eeꞌnaꞌmung napoꞌ noruꞌ pitunavitu-koo niiꞌning Jiisuuꞌanko nianiaꞌ ninka porouꞌ, booꞌketa napoꞌ daaꞌ masikaꞌantavaavaꞌnavitu. 24 Porora avakareaama aaꞌpauꞌ, “Nau-anta, Moosesie eeꞌ naumurima daarivuuꞌ,

‘Naning narung booko baꞌaang otoko toireꞌ otoaꞌ tee donkaani baaraꞌmaꞌnunge nampuaing teni naaro tee ninka bataata booꞌparuꞌnung tootoꞌ paraevureeꞌnaang.’
(Boto 25:5)

25 Urikamuꞌ tee namaiaꞌ naroꞌka paꞌnokoꞌketa kenaanka niiꞌkoo otorokoꞌnung. Eeꞌnoko tutunaꞌnung nampeesiarara booꞌparuꞌ bauring otoaꞌ. Eeꞌnoko baaraꞌmaꞌnunge teni manikuma nampura teeꞌ nariꞌ booꞌparuꞌ bauring otoaꞌ. 26 Teketa beenaumo-nunge. Teeꞌ nariꞌ temaiaꞌkoo ookara-koo paꞌnokoꞌketa kenaanka-koo nkoaruꞌ. Ookara boorouꞌ biurukaaꞌ otoroaꞌ. 27 Eeꞌnoko asiꞌnaꞌmoo teni nani manikuma booꞌparuꞌ. 28 Enang teꞌmung asiranaꞌmung booꞌnuka daaꞌariainaꞌmung teni ani arera temaiaꞌkoo paꞌnokoꞌketa kenaanka-koo baꞌaang deemparavainani? Aiꞌ teinge tee ookarai nampauꞌnanie teni.”

29 Jiisuuꞌke makuꞌuma aaꞌpuruꞌ teing, “Diiꞌ bakei papaarararimaung tee Daari Meekung-koong kara eeꞌnoko Kumponing bakaang purintoꞌ noruꞌeriaruma. 30 Damaꞌke nantoong booꞌketa daaꞌarira teing nampeesiariaꞌ otoroaing Kumponing bakaning koosinunanka paning-etaning-pinaꞌ. 31 Teka tenaare-koo booꞌketa napoꞌ daaꞌnaare-koo diiꞌke ee deeruerima tasiꞌperiaung aung Kumponinge Daari Meekung-koo aaꞌduruꞌnung,

32 ‘Ning tee Kumponing teing aing aaꞌning temuꞌnupoong biikaang: Eebaraamiꞌ, Aisakeꞌ, Jeekopiꞌ. Teing ninka komeeri Oꞌnoi Oꞌnomaung ning.’?
(Toro 3:6)

Teeꞌ minkuvuuꞌnung-koo tasiꞌpampiri otong ookara bakaning deempariri domantooꞌnuka otorong Kumponing bakaang duta-koo, booꞌnuka deeaꞌ.”

33 Teketa nantoong karingai tee bakaang nau-anta taaravaara bakei taꞌninauꞌ.

Botonanka-koo Dau Basi Masikung Boto

(Mak 12:28-31; Luk 10:25-28)

34 Jiisuuꞌke noruꞌ pitunavitu karantavuriaruioꞌ taaravaara Boto Keperuuꞌnavitu biiꞌka naroꞌariruꞌ. 35 Eeꞌnoko teketa narunge teing-koo boto-koo norukasiꞌke Jiisuuꞌ paaravuma nianiaꞌ niaꞌuma aaꞌpuuꞌ, 36 “Nau-anta, botonanka-koo arera pankaing masikung boto?” 37 Jiisuuꞌke makuꞌuma aaꞌpuuꞌ tee, “Aung boto pankaing masikung:

‘Dake pankaruntoompeaing Ovoring dakaang Kumponing ootukunung dakaang domang-eta eeꞌnoko ootukunung dakaang uraang-eta~ eeꞌnoko ootukunung dakaang onou-eta.’
(Boto 6:5)

38 Aung tee ookara-koo boto-koo tutunaꞌnung eeꞌnoko pankaing masikung. 39 Eeꞌnoko tee kenaanka-nung boto tee tee-pinaꞌ nariꞌ oroꞌ aung:

‘Dake tee naning daꞌkoo dueꞌnung daka piaararamanaꞌ nariꞌ teeꞌ piaaveaing.’
(Boontu 19:18)

40 Ookara botonanka eeꞌnoko nakaro-nupoong biikaning kara aing-koo kenaanka-koo boto-koo biꞌariri otorong.”

Karistooꞌ Baa Bauring Deempari Poaing?

(Mak 12:35-37; Luk 10:25-28)

41 Tenang eeꞌnang teing Boto Keperuuꞌnavitu naroꞌarira otoroko Jiisuuꞌke biikaang noruꞌ tante-anta-koo niaꞌurima aaꞌpuruꞌ, 42 “Tee naning Kumponinge Pakoꞌpariꞌuuꞌnung~ nantoong domampuri tarevuriainooꞌkoo arekeeꞌ noruꞌerimaung, baa bakanaving-koong deempari tavoꞌaravainge?” Teinge makuꞌaama aaꞌpauꞌ, “Deevitaꞌ bakanaving-koong deempari tavoꞌaravaing.”

43 Eeꞌnoko teie aaꞌpuruꞌ teing, “Nka Deevitaꞌ arekeeꞌkoo Tanuaang Meekunge karantavuko tee Ovoring tampuuꞌ Daari Meekung-koo aaꞌpumanooꞌka,

44 ‘Teie Ovoringe nkaang Ovoring aaꞌpuuꞌ, “Aꞌ, ning-koo tampavine-koo baꞌnaniai bera ninge dakaning kare-nupoong dakaang kauꞌkoo boonavete-koo siparampainooꞌke basi.” ’
(Kena 110:1)

45 Teeꞌ minkuvuma Deevitaꞌke tee Pakoꞌpariꞌniiꞌ Ovoring Kumponing-pinaꞌ basi tampuuꞌnung. Enang Kumponing deemparako arekeeꞌ napoꞌ Deevitaꞌ bakanaving-koong tampaapeuꞌ?” 46 Teeꞌ minkuvuioꞌ naninge makuꞌuma kapooꞌ minkuvuaꞌ, eeꞌnoko teꞌmung-eta deto teing ookara nantoong avoreauꞌ Jiisuuꞌ niiꞌning nianiaꞌ niaꞌkoo.